درد التهابی: درد آرتریت روماتوئید

درد التهابی: درد آرتریت روماتوئید

Yvonne Lee, MD, MMSc

 مترجم : خانم ویدا ناظمی

کارشناس ارشد فیزیولوژی

درد التهابی مفاصل زمانی ایجاد می شود که آبشاری از سایتوکاین های التهابی فعال می شوند و موجب حساس شدن انتهای اعصاب محیطی می شوند. انواعی از دردهای التهابی مفاصل تحت شرایط خاصی ایجاد می شوند. یکی از شایع ترین انواع درد التهابی مفاصل، آرتریت روماتوئید (RA) است. RA یک بیماری التهابی سیستمیک است که با درد و توم مفاصل کوچک در دست و پا همراه است.

پاتوفیزیولوژی:

  • سایتوکاین های پیش التهابی موجب فعال شدن سلول های التهابی در سینووویم و اطراف مفاصل می شوند.
  • پروستاگلاندین ها و برادی کینین در سینوویوم مستقیما موجب فعال شدن انتهاب اعصاب می شوند.
  • سایتوکاین ها، کموکاین ها و فاکتورهای رشد موجب حساس شدن انتهاب اعصاب محیطی می شوند.
  • گلوتامات به عنوان یک نوروترانسیمتر تحریکی درگیر در سیگنالینگ درد، به واسطه اثرگذاری بر روی گیرنده های موجود در مفاصل موجب انتشار بیشتر آبشار التهابی می شود.
  • علاوه بر دردی که مستقیما به دنبال التهاب ایجاد می شود، اختلال در مکانیسم های تنظیمی سیستم اعصاب مرکزی نیز ممکن است منجر به افزایش درد در افراد مبتلا به RA و دیگر بیماری های التهابی سیستمیک شود.

تشخیص:

با توجه به معیارهای ارائه شده جهت طبقه بندی بیماری RA توسط انجمن روماتولوژی آمریکا/کمیته مقابله با روماتیسم اروپا در سال ۲۰۱۰، یک بیماری RA قطعی اینگونه تعریف می شود که بیش از یک مفصل سینوویوم دچار التهاب شود در حالیکه این التهاب مفصل سینوویال بدون حضور بیماری فعالی ایجاد شده باشد و مجموع امتیازهای بدست آمده با توجه به معیارهای زیر بیشتر از ۶ باشد:

  • تعداد مفاصل درگیر
  • حضور فاکتور روماتیک یا آنتی بادی ضد سیترولین حلقوی
  • افزایش سرعت رسوب اریتروسیت ها (ESR) (Erythrocyte sedimentation rate) یا پروتئین فاز حاد التهاب (CRP) (C-reactive protein)
  • شدت علائم

این معیارها برای استفاده در مطالعات تحقیقاتی طراحی شده اند اما می توان از آنها به عنوان یک راهنما جهت تشخیص RA استفاده نمود. در آزمایشات بالینی، بیمارانی که حتی این معیارها را نداشته باشند بسته به آزمایشات بالینی اختصاصی، مبتلا به RA تشخیص داده می شوند.

کنترل بیماری:

کنترل درد در RA باید با کنترل التهاب همراه باشد. روش های درمانی می تواند به صورت دارویی یا غیر دارویی باشد.

  • متوتروکسات به عنوان یک داروی سنتتیک زمینه ای ضدروماتیسم(DMARD) (Disease-Modifying Anti-Rheumatic Drug) به عنوان خط اول درمان RA است
  • مهارکننده های فاکتور نکروزکننده تومور آلفا و دیگر DMARD های بیولوژیک در زمانی که فعالیت های التهابی این بیماری علیرغم درمان با DMARD های سنتتیک ادامه داشته باشد به درمان اضافه می شوند.
  • استفاده از استامینوفن و NSAID ها جهت درمان درد مداوم و درد همراه با عود بیماری RA توصیه می شود. ترکیب استامینوفن و NSAID ها زمانی که درمان درد توسط هرکدام از این عوامل به تنهایی کاهش نیافته باشد استفاده می شود.
  • برخی محققین پیشنهاد کردند که استفاده از داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای یا نورومدولاتورها با اثرگذاری مستقیم بر روی مکانیسم های مرکزی درد می توانند به عنوان درمان های کمکی برای درمان درد موثر باشند. البته اطلاعات موجود در این زمینه بسیار کم و پراکنده است.
  • اگر درد علیرغم درمان با داروهای دیگر نیز ادامه یابد، میتوان از مخدرهای (اپیوئیدهای) ضعیف تنها برای مدت کوتاهی استفاده کرد.
  • در زمان انتخاب داروها برای درمان RA، باید به بیماری های همراه (به عنوان مثال: قلبی عروقی، گوارشی و کلیوی) و داروهایی که بیمار مصرف می کند که می تواند منجر به افزایش عوارض جانبی و تداخلات دارویی شود توجه نمود.
  • مداخلات روانی اجتماعی (به عنوان مثال: درمان های شناختی رفتاری) و ورزش های هوازی می تواند به بهبود درد کمک کند.

دیگر شرایط التهابی مفاصل:

درد التهابی مفاصل ممکن است در نتیجه ی بروز دیگر بیماری ها و شرایط ایجاد شود هم چون:

  • Crystalline arthropathies: از شایع ترین آرتروپاتی های کریستالی می توان به نقرس و نقرس کاذب اشاره نمود. حملات حاد نقرس توسط یک واکنش التهابی به بلورهای مونوسدیم اورات ایجاد می شود. نقرس کاذب نیز در نتیجه ی واکنش التهابی به کریستال های پیروفسفات کلسیم ایجاد می شود.
  • Spoondyloanthropathy سرم منفی: این گروه شامل اسپوندیلیت آنکیلوزان، آرتریت التهابی با بیماری های التهابی روده، آرتریت پسوریاتیک و آرتریت واکنشی است. این موارد با درد التهابی که در پشت بدن وجود دارد علاوه بر آرتریت محیطی قابل شناسایی هستند.
  • بیماریهای روماتیسمی سیستمیک: لوپوس اریتماتوز سیستمیک، سندرم شوگرن، بیماری های مختلف بافت همبند و درماتومیوزیت ممکن است با درد مفاصل بروز پیدا کنند. این بیماری ها از طریق حضور علائم سیستمیک خاص (مثل: راش، خشکی پوست، خشکی دهان یا ضعف ماهیچه ها) از RA قابل تمایز هستند.
  • پلی آرتریت ویروسی: عوامل شایع ایجادکننده پلی آرتریت ویروسی عبارتند از پاروویروس B19، هپاتیت، انتروویروس، اپشتین بار (Epstein-Barr) و روبلا است. درد التهابی مفاصل که در ارتباط با عفونت های ویروسی است معمولا خود محدود شونده می باشد و به مدت چند روز تا چند هفته بیشتر به طول نمی انجامد.

 

 

منابع:

 

  1. Aletaha D, Neogi T, Silman AJ, Funovits J, Felson DT, Bingham CO 3rd, Birnbaum NS, Burmester GR, Bykerk VP, Cohen MD et al. 2010 Rheumatoid arthritis classification criteria: an American College of Rheumatology/European League Against Rheumatism collaborative initiative. Arthritis Rheum. 2010; 62:2569-81.
  2. Bonnet CS, Williams AS, Gilbert SJ, Harvey AK, Evans BA, Mason DJ. AMPA/kainite glutamate receptors contribute to inflammation, degeneration and pain related behavior in inflammatory stages of arthritis. Ann Rheum Dis. 2015; 74:242-51.
  3. Colebatch AN, Marks JL, van der Heijde DM, Edwards CJ. Safety of nonsteroidal antiinflammatory drugs and/or paracetamol in people receiving methotrexate for inflammatory arthritis: a Cochrane systematic review. J Rheumatol Suppl. 2012; 90:62-73.
  4. Crofford L. Use of NSAIDs in treating patients with arthritis. Arthritis Res Ther. 2013; 15 Suppl3:S2.
  5. Lee YC, Lu B, Edwards RR, Wasan AD, Nassikas NJ, Clauw DJ, Solomon DH, Karlson EW. The role of sleep problems in central pain process in rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum. 2013; 65:59-68.
  6. Lopez-Olivio MA, Siddhanamatha HR, Shea B, Tugwell P, Wells GA, Suarez-Almazor ME. Methotrexate for treating rheumatoid arthritis. Cochrane Database Syst Rev. 2014; 6:CD000957.
  7. Marks JL, van der Heijde DM, Colebatch AN, Buchbinder R, Edwards CJ. Pain pharmacotherapy in patients with inflammatory arthritis and concurrent cardiovascular or renal disease: a Cochrane systematic review. J Rheumatol Suppl. 2012; 90:81-4.
  8. Radner H, Ramiro S, van der Heijde DM, Landewe R, Buchbinder R, Aletaha D. How do gastrointestinal or liver comorbidities influence the choice of pain treatment in inflammatory arthritis? A Cochrane systematic review. J Rheumatol Suppl. 2012; 90:74-80.
  9. Walsh DA and McWilliams DF. Mechanisms, impact and management of pain in rheumatoid arthritis. Nat Rev Rheumatol. 2014; 10:581-92.
  10. Whittle SL, Colebatch AN, Buchbinder R, Edwards CJ, Adams K, Englbrecht M, Hazlewood G, Marks JL, Radner H, Ramiro S et al. Multinational evidence-based recommendations for pain management by pharmacotherapy in inflammatory arthritis: integrating systemic literature research and expert opinion of a broad panel of rheumatologists in the 3e Initiative. Rheumatol 2012; 51: 1416-25.